Ból w klatce piersiowej to jeden ze szczególnie niepokojących objawów, który nigdy nie powinien być bagatelizowany. Kojarzy się przede wszystkim z zawałem serca, choć jego przyczyny mogą być bardzo zróżnicowane – począwszy od chorób sercowo-naczyniowych, przez choroby układu oddechowego po dolegliwości ze strony mięśni i stawów. O czym może świadczyć ból w klatce piersiowej i kiedy powinien niepokoić?
O czym może świadczyć ból w klatce piersiowej?
Duszność i ból w klatce piersiowej mogą być wynikiem różnych problemów zdrowotnych. Należy tu przede wszystkim wymienić:
- choroby układu sercowo-naczyniowego – np. zawał serca, dławica piersiowa, rozwarstwienie aorty,
- schorzenia układu oddechowego – zapalenie opłucnej, zatorowość płucna, odma opłucnowa,
- problemy w obrębie układu pokarmowego – refluks żołądkowo-przełykowy, choroba wrzodowa,
- dolegliwości mięśniowo-szkieletowe – urazy klatki piersiowej, nerwobóle, przeciążenie mięśni,
- czynniki psychologiczne – stany lękowe, ataki paniki.
Z uwagi na szerokie spektrum możliwych przyczyn, ból w klatce piersiowej należy zawsze potraktować poważnie – szczególnie, gdy objawy występują nagle lub mają duże nasilenie.
Kiedy ból w klatce piersiowej powinien niepokoić?
Nie każdy ból w klatce piersiowej to ból serca. Każdy jednak wymaga uwagi. Szczególnie niepokojące jest, gdy pojawia się nagle, bez wyraźnej przyczyny, zwłaszcza w spoczynku lub przy minimalnym odpoczynku. Alarmującym sygnałem jest również towarzysząca bólowi duszność, bladość, potliwość lub nudności, jak również, gdy ból promieniuje do szyi, żuchwy, ramienia lub pleców. Może to sugerować wystąpienie zawału serca lub innych stanów zagrożenia życia, które wymagają natychmiastowej pomocy medycznej.
Najczęstsze przyczyny bólu w klatce
W zależności od przyczyny ból w klatce piersiowej może być opisywany w różny sposób. Przykładowo, w przypadku zawału serca najczęściej jest on silny, piekący, zlokalizowany za mostkiem, nieustępujący po odpoczynku. Może promieniować do lewego ramienia lub żuchwy. Często towarzyszy mu osłabienie, duszność, zimny pot i uczucie lęku.
Z kolei ostry ból nasilający się podczas wdechu, połączony z dusznością i przyspieszonym tętnem może świadczyć o zatorowości płucnej. Ryzyko jej wystąpienia jest szczególnie wysokie u pacjentów po operacjach, z chorobami nowotworowymi lub unieruchomionych. Wiele może powiedzieć też oddech poszkodowanego.
Również stosunkowo niegroźne problemy zdrowotne mogą stać się przyczyną bólu w klatce. Tak może być na przykład z refluksem żołądkowo-przełykowym. U niektórych pacjentów dolegliwości odczuwalne są jako piekący ból za mostkiem, nasilający się po posiłku lub w pozycji leżącej. Z reguły ustępuje po podaniu środków zobojętniających.
Również nerwobóle i bóle mięśniowo-szkieletowe mogą być odczuwane w obrębie klatki piersiowej. Zwykle taki ból występuje punktowo, nasila się przy ucisku, ruchu lub skręcie tułowia. Choć niegroźny, może być bardzo dokuczliwy i trudny do odróżnienia od poważniejszych schorzeń.
Pierwsza pomoc – ból w klatce piersiowej
W przypadku wystąpienia takich objawów jak ból w klatce należy działać natychmiast. Pierwsza pomoc w takiej sytuacji opiera się na kilku podstawowych krokach:
- Zachowaj spokój i oceń stan poszkodowanego według schematu ABC
- Wezwij pomoc – zadzwoń pod numer 112 lub 999
- Ułóż poszkodowanego w pozycji półsiedzącej, by ułatwić oddychanie
- Nie pozwalaj poszkodowanemu chodzić, nie podawaj jedzenia ani napojów
- Jeśli chory zażywa nitroglicerynę i ma ją przy sobie, może ją przyjąć
- Jeśli poszkodowany traci przytomność i nie oddycha, przystąp do wykonywania resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
W każdej sytuacji, gdy występuje ból w klatce piersiowej, należy udzielić pierwszej pomocy w taki sposób, jakby był objawem poważnego zachorowania. Lepiej zareagować “na wyrost” niż zignorować potencjalnie śmiertelne symptomy.
Naucz się skutecznie reagować
Wiele osób nie potrafi właściwie ocenić objawów świadczących o stanie zagrożenia życia, przez co pomoc jest udzielana zbyt późno lub w nieodpowiedni sposób. Nieocenionym źródłem wiedzy są tutaj szkolenia takie jak kurs pierwszej pomocy Centrum Ratownictwa, w tym kurs pierwszej pomocy BLS+AED. Opracowane i prowadzone przez specjalistów z dziedziny medycyny ratunkowej uczą rozpoznawania objawów i podejmowania działania w sytuacjach takich jak wystąpienie bólu w klatce piersiowej, również u osób ze specjalnymi potrzebami. Uczestnicy dowiadują się również, jak oceniać stan poszkodowanego, czym jest złota godzina i dlaczego tak istotna jest szybkość reakcji. Uczymy nie tylko schematów działania, ale i radzenia sobie z presją i stresem w realnych sytuacjach.
Źródła: W. Szczeklik, M. Jankowski, Ból w klatce piersiowej, Mp.pl Interna, 15.07.2024, dost. 20.06.2025 Lek. D. Boboryk, Ból w klatce piersiowej – diagnostyka i leczenie, Mp.pl, dost. 20.06.2025 Najczęstsze przyczyny bólu w klatce piersiowej i ich różnicowanie, Mp.pl Interna, dost. 20.06.2025