Resuscytacja krążeniowo-oddechowa u dziecka – dlaczego wykonuje się ją inaczej, niż u dorosłych?

Organizm małego dziecka w przypadku resuscytacji wymaga innego podejścia niż organizm dorosłego. Podstawowe różnice dotyczą:

• anatomii i fizjologii dziecka, w tym węższych dróg oddechowych i niższej masy ciała, co wymaga innej siły nacisku podczas wykonywania masażu serca i innych czynności ratunkowych,
• mechanizmu zatrzymania krążenia u dzieci, które w większości przypadków doświadczają zatrzymania krążenia w wyniku np. niedotlenienia, a nie w wyniku problemów kardiologicznych, jak najczęściej ma to miejsce u dorosłych.

Jak wykonać resuscytację u dziecka?

Do wykonywania resuscytacji krążeniowo-oddechowej u dziecka należy przystąpić, gdy dziecko jest nieprzytomne i nie oddycha lub oddycha w sposób nieprawidłowy (np. oddech agonalny, rybi oddech). Sprawdź, czy dziecko jest przytomne i reaguje na bodźce. Jeśli jest nieprzytomne, przejdź do kolejnego kroku, czyli wezwania pomocy. Jeśli jesteś sam, poświęć około jednej minuty na sprawdzenie stanu dziecka, a następnie wezwij pogotowie. Jeśli jesteś z kimś, niezwłocznie poproś o pomoc i wezwanie pogotowia.

Jeśli dziecko nie oddycha lub oddycha w sposób nieprawidłowy, przejdź do kolejnego kroku – rozpocznij resuscytację, zaczynając od wykonania 5 oddechów ratunkowych. W tym celu przykryj całkowicie usta i nos dziecka swoimi ustami. Następnie wdmuchuj powietrze przez 1 sekundę, tak aby zobaczyć, jak unosi się klatka piersiowa dziecka.

Jeśli dziecko nie zaczęło z powrotem oddychać po wykonaniu 5 wdechów, przystąp do wykonywania ucisków klatki piersiowej. Warto przy tym zwrócić uwagę, że techniki resuscytacji u niemowlęcia i dziecka powyżej 1. roku życia różni się kilkoma aspektami. U starszego dziecka życia użyj jednej lub dwóch rąk, w zależności od wielkości dziecka. Z kolei w przypadku niemowląt wykonuj uciski dwoma palcami (kciukiem i palcem wskazującym), umieszczonymi na dolnej części mostka.

Uciski wykonuj na głębokość około 1/3 głębokości klatki piersiowej, z częstotliwością ok. 100-120 na minutę. Po wykonaniu 15 ucisków wykonaj kolejne 2 wdechy.

Resuscytację u dziecka kontynuuj do momentu, aż zacznie oddychać samodzielnie lub przybędą profesjonalni ratownicy medyczni. Jeżeli masz przy sobie AED (automatyczny defibrylator zewnętrzny), podłącz urządzenie i postępuj zgodnie z jego instrukcjami.

Czytaj także: Co oznaczają skróty BLS, PBLS, ALS i PALS?

Najważniejsze zasady udzielania pierwszej pomocy dziecku

• zachowaj spokój i reaguj szybko,
• rozpocznij RKO bezzwłocznie po stwierdzeniu zatrzymania oddechu.
• używaj odpowiedniej siły podczas uciskania klatki piersiowej, dostosowanej do wieku i wielkości dziecka.
• pamiętaj, by jak najszybciej wezwać pomoc – jeśli udzielasz pomocy w pojedynkę, poświęć minutę na wykonanie pierwszych czynności ratunkowych, a następnie wezwij pogotowie.

Resuscytacja u dziecka to jedna z najważniejszych procedur ratujących życie. Prawidłowe przeprowadzenie RKO u najmłodszych wymaga znajomości technik dostosowanych do jego wieku, odmiennych od tych, które stosuje się u dorosłych. Szkolenia takie jak kurs pierwszej pomocy dzieciom, opracowany przez Centrum Ratownictwa pozwalają poznać te techniki oraz wytyczne dot. resuscytacji dzieci, a także uczą szybkiego i właściwego reagowania w stanach zagrożenia życia. Szybka reakcja, odpowiednie procedury RKO dzieci i natychmiastowe wezwanie pomocy medycznej to kluczowe elementy, które mogą znacząco poprawić rokowania dziecka w przypadku zatrzymania krążenia.

Bibliografia: Zabiegi resuscytacyjne u dzieci, praca zbiorowa, tłum. R. Surmacz, prc.krakow.pl, dost. 8.12.2024 https://www.prc.krakow.pl/wytyczne2021/rozdz10.pdf