Czas, który upłynie do wdrożenia procedur resuscytacji krążeniowo-oddechowej działa na niekorzyść pacjenta ze względu na ryzyko trwałego uszkodzenia struktur mózgowia. Z drugiej strony brak zapewnienia sobie wsparcia drugiej osoby niesie ze sobą ryzyko udzielania tej pomocy samemu, która również może okazać się mniej skuteczna względem pomocy udzielanej przez kilku ratowników. Przedstawię Ci teraz kilka wypracowanych procedur mających swoje potwierdzenie w odpowiednich statystykach przeżywalności dzieci znajdujących się w stanie bezpośredniego zagrożenia życia. Postępując zgodnie z nimi zapewnisz poszkodowanemu dziecku największe szanse na przeżycie. Gdy jest więcej niż jeden ratownik • jeden z nich rozpoczyna resuscytację, • drugi wzywa/idzie po pomoc. Gdy jest tylko jeden ratownik prowadzi on resuscytację przez około minutę lub 5 cykli, a następnie udaje się po pomoc. Aby zminimalizować czas trwania przerwy w resuscytacji krążeniowo-oddechowej, możliwe jest przeniesienie małego dziecka do miejsca wzywania pomocy. Gdy jest jeden ratownik i na jego oczach dochodzi do nagłej utraty przytomności u dziecka oraz posiada on informacje sugerujące mu istnienie pierwotnie sercowej przyczyny zatrzymania krążenia, należy w pierwszej kolejności wezwać pomoc, a następnie rozpocząć resuscytację krążeniowo-oddechową, ponieważ w takim przypadku dziecko najprawdopodobniej będzie wymagało pilnej defibrylacji. Pamiętaj jednak, że takie sytuacje są niezwykle rzadkie.

Podczas kursu z zakresu udzielania pierwszej pomocy osobom dorosłym pewnie dowiedziałeś się lub dowiedziałaś się o tym, że można odstąpić od podawania oddechów ratowniczych ze względu na własne bezpieczeństwo. Jest to prawda. Niezależnie od sytuacji bezpieczeństwo ratownika jest najważniejsze i jest ono prawnie chronione. Niemniej jednak udzielanie pierwszej pomocy dzieciom budzi większe współczucie w ludziach tej pomocy udzielających. Jest to zrozumiałe ponieważ dzieci kojarzą się nam z niewinnością i odpowiednie mechanizmy psychologiczne biorą wtedy górę. Oczywiście ryzyko zarażenia, a dalej zakażenia ratownika w przypadku udzielania pomocy dzieciom występuje tak samo jak w przypadku udzielania pomocy osobie dorosłej. W takim razie dalej pozostaje to decyzją ratownika czy zdecyduje się te oddechy podać czy też nie. Należy zwrócić uwagę na fakt, że lepiej jest stosować oddechy ratownicze podczas resuscytacji u dzieci, ponieważ większość zatrzymań krążenia u dzieci wynika z asfiksji w wyniku zablokowania dróg oddechowych, co w skrócie kolokwialnie moglibyśmy nazwać uduszeniem. Asfiksja pociąga za sobą konieczność wentylacji, aby resuscytacja była skuteczna. Teraz już rozumiesz istotę podawania oddechów ratowniczych oraz zagrożenia związane z tym zabiegiem. Jeżeli się zdecydujesz na podawanie oddechów ratowniczych ważne jest aby robić to prawidłowo. Przedstawię Ci teraz procedurę podawania oddechów ratowniczych u dziecka oraz niemowlęcia. Na początek dziecko. • Zapewnij odchylenie głowy i uniesienie żuchwy. • Kciukiem i palcem wskazującym ręki leżącej na czole zaciśnij miękkie części nosa. • Rozchyl usta dziecka, ale zapewnij uniesienie żuchwy. • Nabierz powietrza, obejmij szczelnie swoimi ustami usta dziecka, upewniając się, że nie ma przecieku powietrza. • Wykonaj powolny wydech do ust dziecka trwający około 1 sekundę, obserwując równocześnie unoszenie się klatki piersiowej. • Utrzymując odchylenie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust dziecka i obserwuj, czy podczas wydechu opada klatka piersiowa. • Ponownie nabierz powietrza i powtórz opisaną sekwencję pięć razy; oceń jakość oddechu, obserwując klatkę piersiową dziecka - powinna się unosić i opadać jak przy normalnym oddechu. Podawanie oddechów ratowniczych małemu dziecku lub niemowlęciu. • Upewnij się, że głowa znajduje się w pozycji neutralnej, ponieważ kiedy małe dziecko niemowlę leży na plecach, głowa jest zazwyczaj przygięta i może wymagać niewielkiego odchylenia (zrolowany ręcznik/koc wsunięty pod górną część tułowia może pomóc utrzymać właściwą pozycję); unieś żuchwę. • Nabierz powietrza, obejmij szczelnie swoimi ustami usta i nos dziecka, upewniając się, że nie ma przecieku powietrza. Jeśli u starszego niemowlęcia nie można objąć ust i nosa, ratownik może próbować objąć swoimi ustami albo usta, albo nos niemowlęcia (jeśli tylko nos – należy zacisnąć usta, aby powietrze nie wydostawało się na zewnątrz). • Powoli wdmuchuj powietrze do ust i nosa niemowlęcia przez 1 sekundę, w ilości wystarczającej do widocznego uniesienia się klatki. • Utrzymując odchylenie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj, czy podczas wydechu opada klatka piersiowa. • Nabierz ponownie powietrza i powtórz opisaną sekwencję pięć razy. Jeśli wykonanie skutecznego oddechu natrafia na trudność może oznaczać to, że drogi oddechowe są niedrożne. Jeżeli tak jest to: • Otwórz usta dziecka i usuń z nich wszelkie widoczne przeszkody; nie próbuj usuwać ciała obcego na ślepo. • Popraw ułożenie głowy. • Upewnij się, że głowa jest prawidłowo odchylona, żuchwa uniesiona oraz czy szyja nie jest nadmiernie odgięta. • Jeśli odgięcie głowy i uniesienie żuchwy nie powoduje udrożnienia dróg oddechowych, spróbuj metody wysunięcia żuchwy. • Podejmij do pięciu prób w celu uzyskania efektywnych oddechów, jeśli nadal są nieskuteczne, rozpocznij uciskanie klatki piersiowej.

U wszystkich dzieci uciskaj dolną połowę mostka. Aby uniknąć uciśnięć nadbrzusza, zlokalizuj wyrostek mieczykowaty poprzez znalezienie miejsca, w którym dolne żebra łączą się ze sobą. Należy umieścić nadgarstek jednej dłoni na mostku, na szerokość jednego palca powyżej wyrostka mieczykowatego. Konieczne jest uniesienie palców, aby upewnić się, że nie uciska się żeber dziecka. Należy ustawić się pionowo nad klatką piersiową poszkodowanego, wyprostować ramiona i uciskać tak, aby obniżyć mostek przynajmniej o jedną trzecią wymiaru przedniotylnego klatki piersiowej lub o 5 cm. Całkowicie zwolnij ucisk i powtarzaj uciśnięcia z częstością 100–120/min. Po 15 uciśnięciach odchyl głowę, unieś żuchwę i wykonaj dwa efektywne oddechy. Kontynuuj uciśnięcia i oddechy w cyklach 15 uciśnięć w stosunku do dwóch wdechów. W przypadku większych dzieci lub drobno zbudowanych ratowników łatwiej będzie to osiągnąć przy użyciu dwóch rąk ze splecionymi palcami. Uciskanie klatki piersiowej u niemowlęcia Miejsce ucisku klatki piersiowej pozostaje bez zmian. uciskaj dolną połowę mostka. Aby uniknąć uciśnięć nadbrzusza, zlokalizuj wyrostek mieczykowaty poprzez znalezienie miejsca, w którym dolne żebra łączą się ze sobą. W przypadku uciśnięć klatki piersiowej prowadzonych przez jednego ratownika zalecane jest wykonanie tej procedury opuszkami dwóch palców. Jeżeli jest dwóch lub więcej ratowników, należy użyć techniki dwóch kciuków i dłoni obejmujących klatkę piersiową niemowlęcia. Należy umieścić kciuki jeden obok drugiego w dolnej połowie mostka, ułożone końcami w kierunku głowy niemowlęcia. Pozostałe rozpostarte palce obu dłoni obejmują dolną część klatki piersiowej, a końce palców podtrzymują plecy niemowlęcia. W obydwu metodach należy uciskać dolną część mostka tak, aby obniżyć mostek o przynajmniej jedną trzecią wymiaru przedniotylnego klatki piersiowe. Nie przerywaj resuscytacji do czasu: • Powrotu oznak życia u dziecka (zacznie się budzić, poruszać, otworzy oczy oraz zacznie prawidłowo oddychać). • Przybycia wykwalifikowanego personelu medycznego, który może pomóc lub przejmie resuscytację. • Utraty sił.

Powinieneś wtedy kontynuować resuscytację krążeniowo-oddechową aż do przybycia kogoś z AED. Jeśli tak się stanie podłącz AED i postępuj zgodnie z instrukcjami głosowymi podawanymi przez urządzenie. Pamiętaj o priorytecie prawidłowo prowadzonej resuscytacji względem użycia AED. Defibrylator służy do kolokwialnie mówiąc „zresetowania” nieprawidłowego rytmu serca. Nie służy za to, wbrew powszechnej opinii przywracaniu akcji serca po jej całkowitym ustaniu. Dlatego właśnie podstawowym zadaniem ratownika jest mechaniczne uciskanie mięśnia sercowego, aby dać szansę AED na prawidłową diagnostykę i ewentualne wykonanie wstrząsu. Tylko prawidłowe stosowanie ucisków klatki piersiowej może skutkować wystarczającym do perfuzji tkanek (w tym serca) wzrostem ciśnienia krwi, a co za tym idzie do wznowienia przez to serce aktywności skurczowej. Dwa rytmy pracy serca są zdefiniowane jako bezpośrednie wskazanie do defibrylacji. Są to: migotanie komór oraz częstoskurcz komorowy bez tętna. Nie zagłębiając się w szczegóły są to sytuacje, w których dochodzi do nieskoordynowanej i przyspieszonej pracy komór serca. W przypadku dzieci do takich zaburzeń dochodzi najczęściej w przypadku wad w budowie lub przewlekłych chorób serca powodujących przebudowę samego mięśnia sercowego. Dlatego właśnie pamiętaj o podstawowym i istotnym z tego punktu widzenia znaczeniu resuscytacji krążeniowo oddechowej. Niemniej jednak Europejska Rada Resuscytacji wyraźnie zaznacza nierozerwalny związek wyższej przeżywalności poszkodowanych z nagłym zatrzymaniem krążenia w przypadku zastosowania pełnego omówionego przez nas wcześniej zestawu czynności ratunkowych względem stosowanie tylko niektórych z nich. Wczesne rozpoczęcie uciskania klatki piersiowej, podawanie oddechów ratowniczych oraz jak najszybsze użycie AED zwiększa przeżywalność na poziomie między 50, a 70 procent.

Pamiętaj, że jeżeli kiedykolwiek będziesz zmuszony wykorzystać swoją wiedzę ratowniczą w praktyce, najprawdopodobniej będzie to dla Ciebie wielki stres. Ale czym tak właściwie jest ten stres? W terminologii medycznej, stres jest zaburzeniem homeostazy spowodowanym czynnikiem fizycznym lub psychologicznym. Brzmi wspaniale prawda ? Ale jak to rozumieć ? Najprościej mówiąc jest to stan, w którym dochodzi do zaburzenia równowagi wewnętrznej organizmu. Powodami tego zaburzenia może być wiele czynników w zależności od predyspozycji danego osobnika do podatności na stres. W momencie wystąpienia zjawiska stresu organizm stara się kompensować ten stan pewnymi reakcjami mającymi na celu prawidłowe zareagowanie na zmiany w środowisku zewnętrznym. Tak więc stres sam w sobie nie jest czymś potocznie mówiąc złym. Istnieją bowiem 3 typy reakcji na stresory. Wyróżniamy: neustres - czyli sytuację, w której dany bodziec jest dla osobnika obojętny, eustres - czyli sytuację w której stres popycha nas i mobilizuje do działania. Jest to najbardziej pozytywna forma reakcji na stres. Wyróżniamy też dystres czyli reakcja polegająca na utrudnieniu lub niemożności realizacji celów i zadań człowieka. Jest to ten rodzaj reakcji, o którym potocznie mówimy, że „stres nas paraliżuje”. I teraz pojawia się pytanie: Jak sprawić żeby stres nas motywował do działania zamiast zawężać nasze postrzeganie i ograniczać nasze działanie. Statystyki mówią jasno: adekwatnie do sytuacji postępujemy tylko wtedy, kiedy bodźce jakimi jesteśmy stymulowani nie są nam kompletnie obce. W przypadku całkowicie nowych bodźców zaczynamy się zastanawiać i analizować sytuację próbując znaleźć rozwiązanie. W sytuacjach nagłych nie ma na to miejsca. Dlatego właśnie naszym celem jako ratowników jest wypracowywanie pewnych procedur i nieustanne postępowania zgodnie z nimi aby w razie sytuacji nagłej, stresującej postępować ściśle zgodnie z tymi wyćwiczonymi wcześniej procedurami nie pozostawiając sobie miejsca na błąd lub niepewność. Jest to droga, którą obrało większość zawodowców pracujących pod wpływem stresu w naszym kraju i na świecie, diametralnie podnosząc skuteczność swoich działań. Osoby udzielające pierwszej pomocy są kolejną grupą, która powinna korzystać z tych doświadczeń.