Jak co roku, wiosna oznacza początek sezonu motocyklowego. Choć przemieszczanie się na jednośladzie jest niewątpliwą przyjemnością, wiąże się jednak z niebezpieczeństwem wypadku. Nawet jeśli motocyklista porusza się bezpiecznie i przestrzega zasad ruchu drogowego, może stać się uczestnikiem kolizji lub innego niebezpiecznego zdarzenia. Jak udzielić skutecznej pierwszej pomocy w takim przypadku? Jak zadbać o bezpieczeństwo na motocyklu?
Czy motocykliści są bardziej narażeni na wypadki na drodze?
Specyfika jazdy na motocyklu sprawia, że w razie wypadku jest się znacznie bardziej narażonym na groźne urazy niż kierowca samochodu osobowego. Tego ostatniego chroni bowiem zarówno sam pojazd, jak i rozbudowane systemy bezpieczeństwa, zawierające m.in. pasy, poduszki powietrzne i odpowiednie zagłówki. Z kolei w przypadku takiego pojazdu jak motocykl bezpieczeństwo może zapewnić jedynie kask i odpowiednia odzież ochronna.
W kwestii bezpieczeństwa na motocyklu dużym problemem są ryzykowne zachowania na drodze. W ramach projektu ESRA (E-Survey of Road Users’ Attitudes) przeprowadzone zostały szeroko zakrojone badania zachowań uczestników ruchu drogowego oraz prewencji wypadków. Wynika z nich, że wielu motocyklistów popełnia w tej dziedzinie istotne błędy.
Do najbardziej niebezpiecznych praktyk należą:
- przekraczanie prędkości – zdecydowanie najczęstsza przyczyna wypadków z udziałem motocykli,
- jazda bez kasku – ok. 1/3 badanych wskazało, że przynajmniej raz wsiedli na motocykl bez kasku,
- kierowanie pojazdem pod wpływem substancji psychoaktywnych – aż 14% badanych przyznało, że w krótkim czasie przed badaniem prowadziło motocykl po spożyciu alkoholu,
- brak skupienia na jeździe – należy tutaj wymienić przede wszystkim sprawdzanie smartfonów, które wymieniło 21% badanych.
Przyczyną ww. zachowań jest przede wszystkim nadmierna wiara w swoje umiejętności. Jednak uczestnicy ruchu drogowego muszą pamiętać, że nawet wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu pojazdów nie zwalnia ich z obowiązku uważnego śledzenia sytuacji na drodze i przestrzegania zasad bezpieczeństwa dla kierowców motocykli.
Jak udzielić pierwszej pomocy w razie wypadku na motocyklu? W przypadku niebezpiecznego zdarzenia, w którym poszkodowanym jest osoba kierująca motocykl, pierwsza pomoc nie różni się znacząco od postępowania zalecanego przy wypadkach z udziałem kierowców. Standardowy algorytm postępowania wygląda następująco:
- Zadzwoń pod numer alarmowy (112 lub 999), bądź wskaż innego świadka zdarzenia, którego zadaniem będzie kontakt ze służbami ratunkowymi.
- Zabezpiecz miejsce zdarzenia – pomocny będzie tutaj trójkąt ostrzegawczy; również inni świadkowie wypadku mogą stanąć po obu stronach miejsca zdarzenia i informować o nim inne osoby poruszające się na drodze.
- Wyłącz silnik pojazdu i upewnij się, czy nie wyciekają z niego żadne płyny.
- Nie przenoś poszkodowanego, chyba że pozostanie na miejscu zdarzenia wiąże się z ryzykiem pogorszenia sytuacji (np. gdy zauważysz wyciek paliwa),
- Utrzymuj kontakt z przytomnym poszkodowanym – zapytaj o obrażenia, ból, czucie w kończynach i możliwość poruszania się. Upewnij się, czy motocyklista jechał sam, czy z pasażerem.
- Obejrzyj poszkodowanego i zlokalizuj najpoważniejsze urazy. Pamiętaj o dokładnych oględzinach odzieży poszkodowanego w celu znalezienia wysięków krwi. Niektóre niebezpieczne rany mogą obficie krwawić mimo niewielkich rozmiarów. Nie zdejmuj ubrania z poszkodowanego.
- Skorzystaj z własnej apteczki pierwszej pomocy. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo – korzystaj z rękawiczek ochronnych. Jeśli ich nie posiadasz, możesz wykorzystać rękawiczki motocyklowe.
- Jeśli zauważysz krwotok z którejś z kończyn załóż opatrunek uciskowy. W miarę możliwości unieś kończynę na wysokość serca.
- Zaopatrując widoczne złamania, zadbaj o usztywnienie kończyny, by zapobiec poruszaniu nią.
- Jeśli poszkodowany jest przytomny, nie zdejmuj kasku. Usztywnij rękami kark (lub poproś o to innego świadka zdarzenia) aż do przyjazdu pogotowia.
- Jeśli poszkodowany nie reaguje na bodźce, ostrożnie zdejmij kask i dokonaj oceny oddechu. Jeśli oddycha samodzielnie, stabilizuj kręgosłup szyjny w pozycji zastanej. Jeśli nie oddycha lub oddycha nieprawidłowo, podejmij resuscytację krążeniowo-oddechową zgodnie z algorytmem BLS.
Czytaj też: Czym jest korytarz życia?
Pierwsza pomoc dla kierowców motocykli – z jakiej apteczki skorzystać?
Znajomość zasad pierwszej pomocy dla kierowców motocykli jest w przypadku opisanych zdarzeń absolutną podstawą. Warto jednak być dobrze przygotowanym i posiadać specjalną apteczkę – mimo faktu, iż osoby poruszające się na tego typu pojazdach są z tego obowiązku zwolnione.
Zawartość apteczki dla motocyklisty powinna zawierać elementy potrzebne do zaopatrzenia najczęstszych urazów, z jakimi można spotkać się podczas wypadków na drodze. To przede wszystkim oparzenia, obrażenia oczu, złamania czy skaleczenia.
Zawartość apteczki można skompletować samodzielnie, jednak dla mniej doświadczonych osób może być to dość trudne zadanie. Dlatego warto skorzystać z gotowych zestawów, takich jak drogowe apteczki modułowe opracowane przez Centrum Ratownictwa. To kompletne produkty, zgodne z obowiązującą normą DIN 13167. W połączeniu z wiedzą, jaką dają szkolenia takie jak kurs BLS, pozwoli ona skutecznie zadbać o bezpieczeństwo na motocyklu.
Czytaj też: Pierwsza pomoc na trasie!